به گزارش انعکاس بناب، شنیدن نام “ماما” مترادف است با به یاد آوردن صدای گریه نوزادی که در آغوش پرستاری به آغوش گرم مادر منتقل می‌شود اگرچه در سال‌های اخیر با توجه به تغییر نوع زایمان دیگر کمتر اسمی از “ماما” شنیده می‌شود و بیش از این یار دیرین مادران باردار نام “پزشک متخصص زنان” در طول بارداری و حین زایمان به گوش می‌رسد.

با این حال در چند سال گذشته با توجه به تلاش‌های مسئولین وزارت بهداشت و رایگان شدن زایمان طبیعی در بیمارستان‌ها بار دیگر نقش پررنگ ماما در بیمارستان‌ها به چشم می‌آید اگرچه این نقش پررنگ نه تنها در حین زایمان بلکه در طول دوره بارداری نیز وجود دارد.

تاریخچه مامایی در ایران

قدمت رشته مامایی در ایران به شکل آموزش عالی پس از تحصیلات دبیرستان، به ۸۰ سال قبل برمی‌گردد، اولین آموزشگاه مامایی به نام «مدرسه قابلگی» با ۱۰ نفر شاگرد سال ۱۲۹۸ در بیمارستان بانوان (زنان) سابق شهر تهران تاسیس شد. پس از گذشت ۱۰ سال، اولین آموزشگاه عالی مامایی سال ۱۳۰۸ و با اعطای مدرک معادل لیسانس به عنوان یکی از شعب مدرسه طب آغاز به کار کرد.

در سال ۱۳۱۳ دانشگاه تهران تاسیس شد و سپس دانشکده پزشکی آن نیز افتتاح شد، چند سال بعد در سال ۱۳۱۹ بیمارستان زنان به دانشکده پزشکی ملحق شد. از این آموزشگاه تا سال ۱۳۳۱ در مجموع ۴۶۲ نفر فارغ‌التحصیل شدند. از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۵۸ برنامه آموزشی آموزشگاه به برنامه یک و نیم ساله پرستاری و مامایی برای لیسانسیه‌های پرستاری تغییر یافت.

پس از آن به‌دنبال ۳ سال تعطیلی انقلاب فرهنگی از آغاز سال ۱۳۶۲ با نام مدرسه عالی مامایی شروع به کار کرد و مجدد از ورودی دیپلم به تربیت کاردان و کارشناس مامایی اختصاص یافت. در سال ۱۳۶۵ پس از انتقال آموزش گروه‌های پزشکی از آموزش عالی به وزارت بهداشت، دانشکده‌های پرستاری و مامایی تاسیس گردید که در بهمن ۶۸ مصوب شد و هم‌اکنون در تربیت دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد مامایی ارائه خدمت می‌کنند.

ماماها چه وظایفی دارند؟

بخش عمده ای از وظایف ماما مربوط به مادران باردار است، زایمان که یک تجربه حساس و مهیج برای هر زنی بوده و با هیچ فرآیند دیگری قابل مقایسه نیست، در بعضی از خانم‌ها یک جریان طبیعی و آسان و در بعضی‌ها با مشکل انجام خواهد شد، اما در هر دو مورد نیاز به مراقبت‌های خاصی است. ماما قبل از بارداری، در طول دوران بارداری، هنگام زایمان و پس از زایمان مراقبت های لازم را از مادران می کند.

ماما به صورت مداوم وضعیت مادر و جنین را بررسی کرده و در صورت وجود مشکل، فرد را به متخصص زنان و زایمان ارجاع می دهد. در واقع هدف مامایی ، حفظ سلامت مادران و نوزادان است، ماما باید مهارتهای ارتباطی خوب، اعتماد به نفس و آرامش (در شرایط پر استرس) داشته و بتواند اعتماد بیماران را جلب کند.

۷ هزار مامای بیکار علی‌رغم نیاز دو برابری

رئیس انجمن مامایی کشور در خصوص وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان مامایی تاکید کرد:”وجود ٧‌هزار ماما بیکار درکشور درحالی‌ که نظام سلامت کشور به دوبرابر این تعداد برای ارائه خدمات مطلوب مامایی نیاز دارد، تناقضی است که باید ریشه آن را در ساختار بیمار نظام سلامت کشور جست‌وجو کرد. نظام سلامتی که قادر به جذب فارغ‌التحصیلان تربیت یافته خودش نیست، معضلی که درنهایت باعث ایجاد نارضایتی گسترده در بین ارایه‌دهندگان و دریافت‌کنندگان خدمات سلامت درکشور می‌شود.”

وی ادامه داد:” براساس آمار سازمان نظام‌پزشکی نزدیک به ٣۶‌هزار ماما درکشور ثبت شده است که از این تعداد بخشی بازنشسته شده‌اند، به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند یا حتی دیگر در قید حیات نیستند، درمجموع برآورد ما این است که حدود ٧‌هزار مامای بیکار درکشور داریم.”

منبع/خبرگزاری آناج/تبریز